Turf, onafzienbare heidevelden, een plaggenhut en armoe. Zo zag het leven er rond 1909 in deze streken uit. In 1909 kreeg Smallingerland z’n eerste acht woningwetwoningen. De woningstichting liet ze bouwen in Houtigehage, aan de weg die tegenwoordig Skoallewyk heet. Een huisje op nummer 10 is nu als monument in oorspronkelijke staat hersteld.
Restauratie anno 2000
Plaatselijk belang Houtigehage kwam, toen de laatset huurder van Skoallewyk 10 in 1999 vertrok, op het idee om het monumentje in de oude staat te herstellen. De vereniging heeft door zelfwerkzaamheden een flinke bijdrage geleverd aan het eindresultaat. Verder waren subsidiegevers: de Gemeente Smallingerland, de Woningbouwvereniging Smallingerland en Monumentenzorg. De grootste aanpassing aan de moderne tijd is geschied aan het dak: vroeger keek je tegen de kale dakpannen, nu is het dak.
Het schilderwerk is teruggebracht in de originele kleuren:
| bedstee-deuren, balken e.d. | bruin oker |
| vloer en plinten | ossebloedrood |
| muren | witkalk |
| binnenzijde bedstee | lichtgroen |
| kozijnen gevels | grijs / wit |
| ramen gevels en toegangsdeur | standgroen / binnenzijde: rood |
| kozijnen toegangsdeuren | loodwit |
De restauratie werd in 2000 uitgevoerd door bouwbedrijf Jurriens en vrijwilligers uit Houtigehage en kostte in totaal ca. fl. 157.000,00.
Museum en galerie
In het huisje is nu een museum en galerie. De voorkamer is het kleinste museum van Fryslân Kruip in de bedstee en beleef hoe er in het verleden werd geslapen. Het achterhuis, waar vroeger de stal was voor kleinvee en opslag, is nu een galerie en werkruimte voor kunstenaars. Plaatselijk Belang Houtigehage zorgt samen met de kunstenaars voor de inrichting en beheer. (Bron:Henry J.Alles)